![](/media/lib/505/n-krew-pelna-po-zwirowaniu-c30d23d848fb4969011c0be5eec28f21.jpg)
Zostań dawcą – uratuj życie
30 maja 2022, 05:15Krew jest płynną tkanką, jak dotąd niezastąpioną w naszym organizmie. Pomimo rozwoju i ogromnego postępu w medycynie, biotechnologii czy inżynierii genetycznej nie można jej wyprodukować, co sprawia, że jest bezcennym darem. Trudności z produkcją „sztucznej krwi” wynikają z całego szeregu różnych funkcji, jakie pełni. Główną rolą krwi jest dostarczanie substancji odżywczych i tlenu do komórek ciała oraz odbieranie zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii i dwutlenku węgla.
![](/media/lib/505/n-pradziadek-530ebd445c505ad327fac76ae950cf95.jpg)
Najstarsze drzewo na świecie rośnie w Chile?
27 maja 2022, 12:35Być może na południowym wybrzeżu Chile rośnie najstarsze drzewo na świecie. Ficroja cyprysowata ma pień o średnicy ponad 4 metrów i zwana jest Pradziadkiem. Część pnia obumarła, fragment korony odpadł, a drzewo pokryte jest mchami i porostami. Mimo to ficroja ciągle żyje, a najnowsze badania wskazują, że liczy sobie ponad 5000 lat. W tym czasie jakimś cudem drzewo uniknęło pożarów i ścięcia przez ludzi.
![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![](/media/lib/502/n-xfel-86fc9d182b3208939af85ea7516109f6.jpg)
Dzięki pracom naukowców z Krakowa nauka zbada zjawiska trwające attosekundy
12 maja 2022, 14:11Zjawiska zachodzące w czasie attosekund (trylionowe części sekundy) stanowią podstawę procesów chemicznych i biologicznych. Reakcje związane np. ze zmianami konfiguracji elektronów przebiegają niezwykle szybko. A że występują powszechnie, naukowcy chcieliby je obserwować, by poznać podstawy procesów biologicznych i chemicznych. Obecnie odnosimy umiarkowane sukcesy w obserwacji takich zjawisk
![](/media/lib/502/n-kowadlo-32c704b258c6d054c54e379b3604f0a2.jpg)
Ciśnienie jak w jądrze Urana. Pokonali barierę 1 terapaskala podczas syntezy i badania materiału
12 maja 2022, 08:41Po raz pierwszy udało się zsyntetyzować i jednocześnie przeanalizować materiał poddany ciśnieniu przekraczającemu terapaskal (1000 gigapaskali). Tak gigantyczne ciśnienie, trzykrotnie większe niż ciśnienie w jądrze Ziemi, możemy spotkać np. w jądrze Urana
![](/media/lib/438/n-kawa2-b750777849a4d65b0caec112e823f756.jpg)
Płeć i sposób parzenia kawy decydują o jej wpływie na poziom cholesterolu
11 maja 2022, 09:44Płeć oraz metoda przygotowania kawy mogą być kluczowymi elementami, które decydują o związku spożycia kawy ze zwiększonym poziomem cholesterolu we krwi. Kawa zawiera związki chemiczne, o których wiadomo, że podnoszą poziom cholesterolu. Autorzy najnowszych badań chcieli sprawdzić, czy sposób przygotowania kawy ma jakiś wpływ na poziom cholesterolu.
![](/media/lib/502/n-solanka-ac0e5e032e66f96c09b9eb6e862450db.jpg)
Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej sprawdzą, czy z geotermalnej solanki można pozyskiwać lit
6 maja 2022, 06:43Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej stoją na czele międzynarodowej grupy badawczej prowadzącej wraz z partnerami biznesowymi projekt, którego celem jest sprawdzenie możliwości pozyskiwania cennych metali z wód podziemnych. Uczeni zbadają solanki znajdujące się na terenie Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Hiszpanii i Portugalii. Projektem BrineRIS kieruje dr Magdalena Worsa-Kozak z Wydziału Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii PWr.
![](/media/lib/501/n-sztylety-202f0fe4c68b0620ccb072cd19ae547a.jpg)
W końcu wiemy, do czego służyły sztylety z epoki brązu znajdowane w bogatych grobach wojowników
2 maja 2022, 06:34W IV tysiącleciu przed naszą erą w Europie epoki brązu pojawiły się sztylety ze stopu miedzi. Szybko rozprzestrzeniły się one po całym kontynencie, docierają do Wysp Brytyjskich i Irlandii. Naukowcy od dziesięcioleci spierają się, do czego sztylety te służyły. Dopiero teraz, dzięki opracowaniu nowej rewolucyjnej metody analizy, udało się odpowiedzieć na to pytanie.
![](/media/lib/500/n-poziomka-771bc89d59ab6b05483ec57cfde32a8e.jpg)
Badaczka z Wrocławia analizuje właściwości oleju z poziomek
20 kwietnia 2022, 10:41Dr Magdalena Grajzer z Katedry i Zakładu Bromatologii i Dietetyki Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu prowadzi badania oleju z poziomki. W ramach grantu Subwencja 2022 specjalistka dostała środki na zrealizowanie projektu pt. „Bioaktywność oleju z poziomki (Fragaria vesca L.) tłoczonego na zimno i ekstrahowanego nadkrytycznym dwutlenkiem węgla”.
![](/media/lib/500/n-operacja-metoda-belforta-052fa96dbedc898425f9533978c92698.jpg)
Lekarze z WUM jako pierwsi w Polsce zastosowali technikę Belforta w operacji rozszczepu kręgosłupa płodu
19 kwietnia 2022, 09:41Specjaliści z Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (UCZKiN WUM) jako pierwsi w Polsce zastosowali technikę Belforta - połączenie chirurgii otwartej i fetoskopii - w operacji rozszczepu kręgosłupa płodu. Zakończona pomyślnie operacja odbyła się 14 kwietnia. Trwała 7 godzin.